Nước Vối- thức uống dân dã

Thứ Hai, 13 tháng 10, 2014

Nước Vối- thức uống dân dã

02:24

Unknown

No comments

Nước vối đã trở thành một thức uống quen thuộc của các vùng nông thôn dân dã, người ta ưa thích nước vối vì tính hàn.

Trà đá, trà nóng, trà chanh là những thức uống trở nên phổ biến ở Việt Nam ngày nay. Nói tới đàm đạo, tâm sự… người ta nhớ tới các loại trà. Nhưng có một loại nước ngon và phổ biến ở nhà nhà vùng đồng bằng Bắc Bộ cách đây khoảng vài chục năm đổ về trước, ấy là nước vối. Đối với nhiều người lớn tuổi, nước vối chính là thứ “trà” của hồi ức, nơi lắng đọng tâm hồn Việt.

Nước vối là thứ nước được hãm bởi lá vối hoặc nụ vối. Các cụ nói, nước lá vối có tính nóng, ngược lại, nước nụ vối thì có tính mát. Tùy vào sở thích mà người ta dùng lá hay nụ. Lá vối và nụ vối đều được lấy từ cây vối, loài cây được trồng hầu khắp các nơi ở vùng đồng bằng Bắc Bộ. Nếu cái ao nào có một cây vối bên bờ thì mùa hè sẽ mát, cá không bị nóng mà chết. Tuy nhiên, ngày nay cây vối không còn phổ biến như vậy nữa. Giới trẻ nhiều người không biết cây vối trông như thế nào. Kéo theo đó, nước vối cũng không còn thông dụng.

Đối với nhiều người lớn tuổi, nước vối chính là thứ “trà” của hồi ức (Ảnh: internet)

Người xưa cầu kỳ, nụ vối thu hoạch được phải được phơi nắng thật kỹ, thật khô. Đến mức mà nhiều người để vối cả chục năm vẫn còn dùng được. Lá vối hái ở trên cây xuống phải được phơi cho giòn như bánh đa nướng. Nhiều nhà cầu kỳ dành riêng cho vối một chiếc ấm. Chiếc ấm ấy không dùng để pha bất kỳ loại nước lá nào khác để tránh cho mùi hương của nước vối không còn “thuần” nữa. Khi pha nước vối, rửa sạch lá cho vào ấm đã được tráng nước sôi. Sau đó, đổ thật nhanh nước nóng đang sôi sùng sục vào hãm. Không giống như nhiều loại trà dùng ngay như bây giờ, nước vối phải chờ hãm cho bai nước ra mới uống.

Nước vối có thể uống nguội hoặc uống nóng. Nước vối hơi chát mà vẫn ngọt, thoảng mùi hương của thảo mộc. Đặc biệt, nước vối không đắng gắt như trà mạn nên dễ uống và hợp với nhiều lứa tuổi.

Nước vối là thứ nước rất được ưa chuộng trước đây. Không những được sử dụng như một thức uống dân dã, thưởng thức nước vối còn được nâng lên thành nghệ thuật. Nhiều gia đình cầu kỳ ướp hương sen vào vối khi mùa sen đến. Nước vối sen trở thành thứ nước quý dành cho những người sành thưởng thức.

Các cụ ngày xưa cất nụ vối trong những lọ sành nhỏ nút lá chuối khô, như vậy có thể bảo quản được rất lâu mà không nhạt hương nhạt vị. Đó là biểu hiện của sự nâng niu tinh tế. Ngày nay, nước vối không còn phổ biến như trước nữa nhưng cũng không phải là xa lạ với nhiều người Việt. Nhắc đến vối, người ta vẫn mường tượng về một “đặc sản” của ẩm thực Việt Nam thời xa vắng.